ید و اهمیت آن در سلامت بدن

ید چیست؟

ید یک ماده معدنی حیاتی است که بدن انسان قادر به تولید آن نیست و باید از طریق رژیم غذایی دریافت شود. این ماده معدنی نقشی کلیدی در تولید هورمون‌های تیروئید ایفا می‌کند. هورمون‌های تیروئید برای رشد سالم مغز، بهبود توان یادگیری، تنظیم متابولیسم بدن و حفظ سلامت عمومی ضروری هستند.

اختلالات ناشی از کمبود ید (IDD)

کمبود ید در بدن می‌تواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات سلامتی شود که مجموعاً “اختلالات ناشی از کمبود ید” (IDD) نامیده می‌شوند. مهم‌ترین این اختلالات عبارتند از:

گواتر: تورم و بزرگ شدن غده تیروئید در ناحیه گردن

کاهش توان یادگیری و تمرکز: به ویژه در کودکان و نوجوانان

کندی رشد جسمی: در کودکان

عقب‌ماندگی ذهنی و ناهنجاری‌های مادرزادی: در موارد شدید کمبود ید، به خصوص در دوران بارداری

لازم به ذکر است که کمبود ید یکی از علل قابل پیشگیریِ کاهش توان فکری در سراسر جهان است که با راهکارهای ساده قابل مهار است.

منابع غذایی حاوی ید

منابع اصلی دریافت ید عبارتند از:

نمک یددار تصفیه‌شده: مطمئن‌ترین و در دسترس‌ترین منبع ید برای تمامی خانوارها

غذاهای دریایی: مانند انواع ماهی‌ها، میگو و جلبک‌های دریایی

لبنیات و تخم‌مرغ: این مواد نیز حاوی مقادیر اندکی ید هستند

پیشگیری از اختلالات ناشی از کمبود ید (IDD)

پیشگیری از IDD بسیار ساده است و با رعایت نکات زیر می‌توان سلامت فردی و خانوادگی را تضمین کرد:

استفاده متعادل از نمک یددار تصفیه‌شده: مصرف بهینه نمک یددار توصیه می‌شود. (توجه: زیاده‌روی در مصرف نمک به دلیل افزایش خطر فشار خون و بیماری‌های قلبی-عروقی مضر است)

نگهداری صحیح نمک یددار: نمک یددار باید در ظروف دربسته، دور از نور، حرارت و رطوبت نگهداری شود تا خاصیت یددار بودن آن حفظ گردد.

مصرف منابع تکمیلی: گنجاندن غذاهای دریایی و لبنیات در رژیم غذایی روزانه

آموزش و افزایش آگاهی: ارتقاء دانش عمومی در مدارس و خانواده‌ها پیرامون اهمیت مصرف ید

جمع‌بندی

ید، علی‌رغم حجم اندک، یک ریزمغذی حیاتی با تأثیرات گسترده بر سلامت جسمی و ذهنی است. کمبود آن می‌تواند عواقب جدی به همراه داشته باشد. با مصرف صحیح و متعادل نمک یددار و پیروی از راهنمایی‌های تغذیه‌ای، می‌توان به طور مؤثری از بروز اختلالات ناشی از کمبود ید (IDD) پیشگیری کرده و به سوی جامعه‌ای سالم‌تر و توانمندتر گام برداشت.

«مهسا عبدالله زاده» کارشناس بهبود تغذیه شبکه بهداشت و درمان شهرستان بختگان